ကၽြမ္းက်င္ၿပီး အရည္အခ်င္းျပည့္၀ေသာ အိုင္တီပညာရွင္တစ္ေယာက္အျဖစ္ တက္လွမ္းနိုင္ဖို႔ ပထမဦးဆံုးမွန္ကန္တဲ့ အိုင္တီေခတ္အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းေတြအေနနဲ႔ လမ္းေၾကာင္းေတြ ေရြးခ်ယ္ဖို႔ လိုပါတယ္။
အိုင္တီအလုပ္အကိုင္ေတြအေနနဲ႔ Professional Level, Mangement Level နဲ႔ Executive Level ဆိုၿပီး အဆင့္ ၃ ဆင့္ ရွိပါတယ္။ အမ်ားစုကေတာ့ အေျခခံအဆင့္ျဖစ္တဲ့ Professional Level အဆင့္ အလုပ္အေတြ႕အၾကံဳ အရည္အခ်င္းနဲ႔ ကၽြမ္းက်င္မႈ လက္မွတ္ေတြ အဆင့္ဆင့္ရရွိလာၿပီဆိုမွ အထက္အဆင့္ေတြကို တက္လွမ္းႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
Technical Level မွာ
Programmer/Software Developer
Systems Analyst/Analyst Programmer
Web Developer/Multimedia Specialist
Database Administrator
Network Technician/Network Administrator
Systems Technician/System Administrator
Instructor/Lecture
စသျဖင့္ သက္ဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္မႈအလိုက္ လုပ္ငန္းတာ၀န္ေတြ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလိုပဲ Management Level မွာ ၾကည့္ရင္လည္း
IS Manager
IT Manager
EDP Manager
Project Manager
Systems Manager
Network System Manager
Training Manager
ဆိုတဲ့ လုပ္ငန္းရပ္အသီးသီးမွာ တာ၀န္ခံမန္ေနဂ်ာမ်ားအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။

Executive Level လို႔ ေခၚတဲ့ အမႈေဆာင္အရာရွိအဆင့္မ်ားမွာေတာ့
Vice President (IT)
Vice President(Information Service)
Chief Information Officer-CIO
Chief Technical Officer-CTO
Chief Security Officer-CSO
Technical Director
IT/IS Director
IT Project Director
စတဲ့ ရာထူးတာ၀န္ေတြကို ထမ္းေဆာင္ႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    အဆင့္ျမင့္ရာထူးမ်ားျဖစ္တဲ့ စီမံခန္႔ခဲြမႈဆိုင္ရာႏွင့္ အမႈေဆာင္အရာရွိ အဆင့္ရာထူးမ်ားကို မထမ္းေဆာင္မီ Technical အဆင့္မွာ သက္ဆိုင္ရာ ကၽြမ္းက်င္မႈ လမ္းေၾကာင္းတစ္ခုခုကို ေရြးခ်ယ္ၿပီးမွ အဆင့္ျမင့္ရာထူးတာ၀န္မ်ားကို ထမ္းေဆာင္ဖို႔ ႀကိဳးစားၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ Software Development Line မွာ Junior programmer, Senior Programmer, System Analyst, Project Manager စသျဖင့္ တစ္ဆင့္ၿပီး တစ္ဆင့္ တက္လွမ္းရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ Network Professional Line အေနနဲ႔ဆိုရင္ Network Technician, Network Engineer, Network System Manager, CTO (Network and Security) စသျဖင့္ ရာထူးအဆင့္ဆင့္ကို တက္လွမ္းႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    ဘယ္ကၽြမ္းက်င္မႈ လမ္းေၾကာင္းကိုပဲ ေရြးခ်ယ္ေရြးခ်ယ္ Industry ready လို႔ ေခၚတဲ့ လုပ္ငန္းခြင္အသင့္ ၀င္ေရာက္ႏိုင္ဖို႔ကိုေတာ့ ဦးစားေပးစဥ္းစားရမွာ ျဖစ္ၿပီး အလုပ္အေတြ႕အၾကံဳ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ားအျပင္ အိုင္တီနဲ႔သက္ဆိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္း အသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ေတြကို ရရွိႏုိင္ဖို႔ ႀကိဳးစားဖို႔လိုပါတယ္။ ဒါမွ ႏုိင္ငံတကာ အဖဲြ႕အစည္းေတြ၊ လုပ္ငန္းအဖဲြ႕အစည္းႀကီးေတြမွာ ထိုက္တန္တဲ့ ရာထူးေတြကို ရရွိႏုိင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    အို္င္တီဆိုင္ရာ အရည္အခ်င္းအသိအမွတ္ျပဳ လက္မွတ္ေတြကေတာ့ သက္ဆိုင္ရာ Level အသီးသီးအလိုက္ မိမိရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္အေပၚ မူတည္ၿပီး ရယူေလ့လာရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    အထက္ေဖာ္ျပပါ လက္မွတ္ေတြထဲမွာ ဒီပလိုမာနဲ႔ ဒီဂရီလက္မွတ္ေတြကေတာ့ Academic Oriented ျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ရပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ အဲဒီလက္မွတ္ေတြရဖို႔ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာေရးအဖဲြ႕အစည္းတစ္ခုခုမွာ  အနည္းဆံုး (၁) ႏွစ္ခန္႔ ေလ့လာသင္ယူရမွာ ျဖစ္ၿပီး Certificate Level ကေတာ့ ၃ လ ဒါမွမဟုတ္ ၆ လ စသျဖင့္ေပါ့ေလ ေလ့လာသင္ယူရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
    အဲဒီအျပင္ Academic Orienrted မျဖစ္တဲ့ အိုင္တီစာေမးပဲြေတြကိုလည္း ေျဖဆိုႏုိင္ပါတယ္။ ဘာေတြလည္းဆိုတာေတာ့ သိၾကမယ္ထင္ပါတယ္။ မေျပာေတာ့ဘူးေနာ္။
    အခုျပည္တြင္းမွာဆိုရင္ National Exam ေတြျဖစ္တဲ့ MCPA နဲ႔ ITPEC ေတြကို ေျဖဆိုႏို္င္ပါတယ္။ ႏုိင္ငံတကာအသိအမွတ္ျပဳ စာေမးပဲြေတြအေနနဲ႔ဆိုရင္ On Line ကေန တိုက္ရိုက္ေျဖဆိုႏုိင္တဲ့ Microsoft, CISCO နဲ႔ Sun Java Exam  ေတြကိုလည္း အသိအမွတ္ျပဳ စာစစ္ဌာနေတြမွာ ေျဖဆိုႏုိင္ၾကၿပီ ျဖစ္ပါတယ္။ လုပ္ခလစာျမင့္မားတဲ့ အဖဲြ႕အစည္းႀကီးေတြမွာ အိုင္တီပညာရွင္အဆင့္နဲ႔ ၀င္ေရာက္လုပ္ကိုင္ဖို႔အတြက္ဆိုရင္ေတာ့ ခုနေျပာထားတဲ့ အခ်က္ေတြနဲ႔ ကိုက္ညီၿပီး ျပီးျပည့္စံုမႈရွိေနရပါမယ္။
    အျခားအေရးႀကီးတဲ့အခ်က္ေတြကေတာ့…
(1) Membership of Professional Bodies
ကြန္ပ်ဴတာပညာရွင္အသင္းကဲ့သို႔ အဖဲြ႕အစည္းေတြမွာ အသင္း၀င္ေလွ်ာက္ထားျခင္း
(2) Office Procedure/HR Regulations
႐ံုးလုပ္ငန္းအဖဲြ႕အစည္းအသီးသီးရဲ႕ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းေတြကို နားလည္ေအာင္ ေလ့လာထားျခင္း
(3) Knowledge of Business
စီးပြားေရးလုပ္ငန္းအသီးသီး၏ သေဘာတရားမ်ားကို နားလည္ေအာင္ ေလ့လာထားျခင္း
(4) Communication Skill
လူမႈဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္ျခင္းႏွင့္ ဘာသာစကားကၽြမ္းက်င္စြာ တတ္ေျမာက္ထားျခင္း
(5) Social Networking
မိမိဘ၀တိုးတက္ရာကို လမ္းညႊန္ေပးႏိုင္မည့္ မိတ္ေဆြအေပါင္းအသင္းမ်ား ရွာေဖြဆက္သြယ္ထားျခင္း
(6) Global Outlook
မိမိေဒသတစ္ခုတည္းမဟုတ္ဘဲ ႏိုင္ငံတကာဗဟုသုတမ်ား သိသင့္သည္မ်ား ႀကိဳတင္ေလ့လာထားျခင္း
(7) Role Model
မိမိဘ၀တိုးတက္ရာ တုိးတက္ေၾကာင္းကို ဦးေဆာင္လမ္းျပေပးႏုိင္မည့္ စံျပဳထိုက္သူတစ္ဦးဦး သတ္မွတ္ထားျခင္း (ဥပမာ – ဘီဂိတ္လ္၊ အိုဘားမား)
(8) Efforts
ႀကီးမားေသာ ဇဲြလံု႔လ၀ိရိယျဖင့္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ျခင္း
(9) Ethic
ပညာရွင္တစ္ေယာက္အျဖစ္ ရပ္တည္ႏုိင္မယ့္ ေကာင္းမြန္ေသာ က်င့္၀တ္သိကၡာမ်ားရွိျခင္းတို႔ကို ပိုင္ႏိုင္ရရွိေနမယ္ဆိုရင္ ေအာင္ျမင္တဲ့ အိုင္တီပေရာ္ဖက္ရွင္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာမွာ အမွန္အကန္လို႔ ေျပာၾကားခဲ့သူကေတာ့ MCF ရဲ႕ ၁၀ ႏွစ္ေျမာက္ပဲြမွာ ဦးၿငိမ္းဦး(အတြင္းေရးမွဴး-ျမန္မာႏုိင္ငံ ကြန္ပ်ဴတာပညာရွင္အသင္း) က ေျပာၾကားတာ ျဖစ္ၿပီး လူသားတိုင္း အိုင္တီပညာရွင္မ်ား ေျဖေစဖို႔ ျပန္လည္ေကာက္ႏုတ္တင္ျပရျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။

ေနာက္ ကၽြန္မရဲ႕အျမင္ကေတာ့ ကၽြမ္းက်င္ၿပီး အရည္အခ်င္းျပည့္၀တဲ့အိုင္တီပညာရွင္တစ္ဦး ျဖစ္လာႏုိင္ဖို႔က မိမိကိုယ္တိုင္ ႀကိဳးစားအားထုတ္မႈ၊ ေနာက္တစ္ခ်က္က အရည္အခ်င္းအသိအမွတ္ျပဳလက္မွတ္ေတြ၊ အလုပ္အေတြ႕အၾကံဳေတြအျပင္ အဓိက တစ္ခ်က္က ေငြေၾကးတတ္ႏိုင္ေထာက္ပံ့မႈ၊ ေနာက္ အခ်ိန္ေပးႏိုင္မႈ ဒါေတြ ျပည့္စံုေနမွသာ ပညာရွင္တစ္ေယာက္ ျဖစ္လာႏိုင္မယ္လို႔ ကၽြန္မ ထင္ျမင္မိပါတယ္။
ဒီလိုမ်ဳိး ေဟာေျပာခ်က္ေတြကို ကၽြန္မ သြားေရာက္နားေထာင္ျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ခုခ်ိန္ထိ ဘာမွျဖစ္မလာေသးတာကို စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိပါတယ္။ ဒါေတာင္ ေဟာေျပာတဲ့ပဲြတုိင္း မတက္ေရာက္ႏိုင္တာကိုလည္း အားမလုိအားမရ ျဖစ္မိပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခ်က္က ေဟာေျပာပဲြေတြမွာ ၀င္ေၾကးဆိုတာ မေကာက္ခံတဲ့အတြက္လည္း ကၽြန္မတို႔လို ေငြေၾကးမျပည့္စံုတဲ့သူေတြအတြက္ ေက်းဇူးအထူးတင္ထိုက္ေၾကာင္း ေျပာပါရေစရွင္……

ေရးသားသူ – မေနာျဖဴေလး