အေၾကာင္းတစ္ခုေၾကာင့္ ၾကားျဖတ္ေရးပါသည္။ မေရးေတာ့ဟု ဆံုးျဖတ္ထားေသာ ကဗ်ာအေၾကာင္းကို ေရးရျပန္ပါသည္။ အမွန္အမွားထက္ ကဗ်ာေရးမည့္ လူငယ္ေလးမ်ားႀကိဳက္ရာယူပါေစ။ သီအိုရီခ်ျပျခင္းလည္းမဟုတ္ပါ။ လြတ္လပ္စြာကြဲလြဲခြင့္ကို ယံုၾကည္စြာေရးေနပါသည္။ အယူအဆဟူသည္ တူခဲပါသည္။ မတူသည္ကိုလည္း လက္ခံပါသည္။

သီးျခားအေၾကာင္းအရာျဖစ္၍ ေခါင္းစဥ္ခြဲတပ္ပါသည္။

+++++++++++

စကားလံုးတိုင္းလည္း အနက္ထြက္သည္၊ ၀ါက်တိုင္းလည္း အနက္ထြက္သည္။ သို.ေသာ္စကားလံုးမွထြက္ေသာ အနက္သည္ ဂယက္ထသည္။ ၀ါက်မွထြက္ေသာ အနက္သည္ ဂယက္မထ။ ဦးတည္ခ်က္ပါသည္။

ဥပမာျပပါမည္။

“သြား” ဟူေသာစကားလံုးကို ၾကည့္လွ်င္ ပါးစပ္တြင္းမွသြားကိုျမင္ခ်င္ျမင္မည္။ လူတစ္ေယာက္ လမ္းသြားေနသည္ကို ျမင္ခ်င္ျမင္မည္။ “သူေက်ာင္းသြားသည္” ဟူေသာ၀ါက်၀ယ္ သြားေနျခင္းကိုျမင္သည္။ အဓိပၸါယ္ဂယက္မထ။ စကားလံုးတစ္လံုးထဲကိုၾကည့္၍ အဓိပၸါယ္ မေပၚျခင္းသည္ ဘာသာေဗဒ၏ အားနည္းခ်က္မဟုတ္၊ နဂိုရိွရင္းစြဲသဘာ၀သာျဖစ္သည္။ ဘာသာေဗဒ၏ အားနည္းခ်က္ ရိွသည္ကိုလည္း ဆက္ပါမည္။

+++++++++

ဘာသာစကား၀ယ္ သဒၵါနက္ႏွင့္ အဓိပၸါယ္နက္ထပ္ခြဲပါရေစ။ သဒၵါနက္သည္ သူ.ဘာသာရိွေနေသာ အနက္သာျဖစ္သည္။ အဓိပၸါယ္နက္သည္ လူ၏ ရင္တြင္းမွာေပၚေသာ အနက္ျဖစ္သည္။

သဒၵါနက္သည္ စကားလံုးအျဖစ္ရိွနိုင္ေသာ္လည္း အဓိပၸါယ္နက္သည္ ၀ါက်ျဖစ္ေအာင္ အထိသြားပါသည္။ “က” ဟုေသာစကားကို ျမင္လွ်င္ ရင္တြင္း၀ယ္ “ကခုန္ျခင္း/ကခုန္သည္”  အထိျမင္ပါသည္။ “လူတစ္ေယာက္” ဟူေသာစကားကိုျမင္လွ်င္ အဓိပၸါယ္အနက္၌ “လူတစ္ေယာက္ရိွျခင္း/လူတစ္ေယာက္ျဖစ္ျခင္း” အထိဆက္ျမင္ပါသည္။

အင္ပရက္ရွင္ ပန္းခ်ီစနစ္၀ယ္ Mono Tone ေခၚတတိယအေရာင္ကို မခ်ယ္ပဲခံစားသူ၏ မ်က္လံုးအတြင္း၀ယ္ ေရာယွက္ျဖစ္ေပၚေစေသာနည္းကိုသံုးသည့္ ပန္းခ်ီဆရာမ်ားရိွပါသည္။ အလွ်င္အျမန္ တဖ်တ္ဖ်တ္လက္ေနေသာ အေရာင္သေဘာကို ဖမ္းယူဆုတ္ကိုင္မိရန္သံုးပါသည္။

ဥပမာအနီႏွင့္ အ၀ါေရာလွ်င္လိေမၼာ္ေရာင္ရပါသည္။ သို.ေသာ္ အနီေရာင္ အရာ၀တၱဳေပၚသို. အ၀ါေရာင္ေနထိုးသည္ကို ျပခ်င္ေသာအခါ လိေမၼာ္ေရာင္ထပ္မံမစပ္ေတာ့ပဲ(ပန္းခ်ီကားတြင္ ထည့္သြင္းေရးဆြဲျခင္းမျပဳေတာ့ပဲ) အနီနွင့္ အ၀ါကို ေဘးခ်င္းယွဥ္ဆြဲလိုက္ပါသည္။ လိေမၼာ္ေရာင္သည္ ၾကည့္သူ၏ မ်က္လံုးထဲ၀ယ္ေပၚပါသည္။ (ကိုယ္တိုင္စမ္းသပ္နိုင္ပါသည္)

ကဗ်ာတြင္လည္း စကားလံုးမ်ားဆက္စပ္လိုက္ေသာ္အခါ သဒၵါနက္အရ (သဒၵါနည္းအရ) ေပါင္းစု ဆက္စပ္ေသာ ပစၥည္း၊သမၺႏၶ စသည္တို.မပါေသာ္လည္း အဓါပၸါယ္နက္အရ ရင္တြင္း၀ယ္ “တစံုတရာ” ထြက္လာပါသည္။ တခါတရံ ဆင္ျခင္ဥာဏ္ ထက္ အရင္ အဓိပၸါယ္နက္က အရင္ေပၚပါသည္။ သို.ေသာ္…….

++++++++

အခ်ိဳ.စကားလံုးမ်ားသည္ ေနရာကို လိုက္၍ အဓိပၸါယ္ ကြာျခားမွဳရိွသြားျပန္ပါသည္။ မင္းခိုက္စိုးစံ၏ ေခတ္သစ္တစ္ခု၏အစ၊အဓပၸါယ္မ်ား၏အဆံုးကို ျပန္ညႊန္းပါမည္။ ဒီကြန္စထရပ္ရွင္း ကိုသူရွင္းထားပါသည္။ လိုအပ္သေလာက္ ေျပာပါမည္။

သူ.ဥပမာကိုပဲယူပါမည္။ ဘႀကီးေတာ္မင္း ဆိုသည္နွင့္ ေ၀ႆႏၱရာမင္းဆိုသည္ကို ၾကားရပံုျခင္းမတူပါ ( ျမန္မာနားတြင္မတူပါ) ေ၀ႆႏၱရာမင္းသည္ ျမန္မာႏွလံုးအိမ္၀ယ္ နက္နက္ရိွဳင္းရိွဳင္းတြယ္ညိေနေသာႀကိဳးျဖစ္ပါသည္။ ထိုႀကိဳးကို လွဳပ္လွ်င္ နွလံုးအိမ္ကပို လွဳပ္ပါမည္။ နိုင္ငံျခားသားတစ္ဦး၏ စိတ္၀ယ္မူ စိတ္တြင္း၌ေပၚလာေသာ ခံစားခ်က္ ကြာျခားမည္ဟုမထင္ပါ။

ေမာင္သာခ်ိဳကလည္း သေဘၤာဆိုက္ကပ္လာၿပီး ကိုလံဘတ္ဆင္းလာတယ္ ဟူေသာစာသားေနရာ၀ယ္ ေယာမင္းႀကီးဦးဘိုးလွိဳင္ဆင္းလာတယ္ဟု ေရး၍မရေၾကာင္း ေျပာခဲ့ပါၿပီ။ ဘာသာစကားကို ကိုင္တြယ္ရာ၀ယ္ ဘယ္နိမိတ္ပံုကိုသံုးမည္နည္း။ ထို.ထက္ပိုသည္မွာရိွပါေသးသည္။ ၀ါက် အတူတူမွာပင္ အဓိပၸါယ္နက္မတူၾကပါေလ။

++++++++++++

“ရွင္က မစားသင့္တာေတြစားတာကိုး ဟုသူမက ညိွဳးငယ္စြာေျပာေလသည္”

“ရွင္က မစားသင့္တာေတြစားတာကိုးဟု သူမ မဲ့ၿပံဳးၿပံဳးရင္းေျပာေလသည္”

၀ါက်ခ်င္းတူေသာ္လည္း မုခ်အနက္ (တိုက္ရိုက္အနက္)သည္ ပထမ၀ါက်၌သာထြက္ေလသည္။ ဒုတိယ၀ါက် ရိွအနက္သည္မစားသင့္တာဟူသည္ အစားအစာကိုဆိုလိုရင္းမဟုတ္ေၾကာင္း သိဆက္အနက္ျဖင့္သိရသည္။ အကယ္၍သာ ေနာက္ရိွသူမေျပာပံုမပါလွ်င္ အနက္ကေဖၚေသာစကားကို ေလသံနားေထာင္မွသာလွ်င္ရေပမည္။ ခပ္ေငါ့ေငါ့ေလသံလား ၊ စိုးရိမ္ေသာေလသံလား။ ဘာသာစကား၌ လစ္ဟာမွဳမ်ားမ်ားစြာရိွနိုင္ပါသည္။

++++++

ဂၽြိဳက္စ္ ၏ ယူလီဆီး ၀တၱဳ၀ယ္ ဘာသာစကားစမ္းသပ္ခ်က္ မ်ားမ်ားစြာပါပါသည္ (ဟုေျပာပါသည္ မဖတ္ဘူးပါ။၀န္ခံပါသည္) သို.ေသာ္စာလံုးေပါင္းအမွားမ်ားသည္ တမင္တကာေပါင္းသည္ပဲလား၊ မွားသည္ပဲလားမသိပါေနသည္ဟုလည္းဆိုပါသည္။ သို.ေသာ္ ဂၽြိဳက္စ္သည္ ဂၽြိဳက္စ္သာျဖစ္သည္။

၀တၱဳရွည္တို.ကို ဂၽြိဳက္စ္က အဆံုးစီရင္ျပစ္သျဖင့္ ယခု အစမွျပန္စရေတာ့မည္ဟု ဆိုသူကဆိုပါသည္။ ဂၽြိဳက္စ္သည္ ဟန္ဆိုင္ရာ အျမင့္ဆံုးအားကိုရၿပီးသူျဖစ္ပါသည္။ စု၊တု၊ျပဳ ကို မလြန္ဆန္နိုင္ၾကေသာ္လည္း မစုပဲ တုေနလွ်င္ခက္ပါသည္။ ပိုဆိုးသည္က မတုတတ္ခင္ျပဳေနျခင္းပါ။ (စုတုျပဳကို ဆရာေဇာ္ေဇာ္ေအာင္ ကလည္း ေျပာခဲ့ဘူးပါသည္)

+++++++

ကဗ်ာ ၀ယ္ဘာသာစကားစမ္းသပ္ခ်က္တို.ပါလွ်င္လည္းပါပါေစ။ကန္.ကြက္ရန္မရိွပါ။ က်န္လွ်င္က်န္မည္၊က်လွ်င္က်မည္။ ေခတ္ကလက္ခံလွ်င္က်န္ပါမည္။ လက္မခံလွ်င္ သူ.ဘာသာေပ်ာက္သြားပါမည္။ ဒါဒါ၀ါဒီတို.၏ အသံကဗ်ာ (အဓိပၸါယ္မပါ၊ အသံ၏အားသက္သက္ကိုယူထားေသာကဗ်ာမ်ား) အေၾကာင္းတာရာမင္းေ၀ေျပာဘူးပါသည္။ မေအာင္ျမင္ခဲ့ဟုလည္း သူ အေလးအနက္ေျပာထားပါသည္။

ကဗ်ာ၀ယ္ ဘာသာစကားကို အားအင္ယူေသာကဗ်ာတို.ရိွပါသည္။ ဘာသာစကားကို ဖ်က္စီးရန္ထက္ ပိုမိုထက္ျမက္လာေစရန္ျဖစ္ပါသည္။ စာဖတ္သူမွ အင္အားစိုက္ပါ၀င္လာေစရန္ျဖစ္ပါသည္။ ( Language poetry also seeks to involve the reader in the text, placing importance on reader participation in the construction of meaning.)

မည္သို.ပင္ဆိုေစကာမူ ကဗ်ာကို ကဗ်ာဓာတ္သြင္းေပးေသာ ကဗ်ာေဇာေစတနာ ကေတာ့ပါပါသည္။ ဗဟိုခ်က္မဲ့ျခင္း၊ မတိက်မေရရာျခင္း၊ ဗဟိုခ်က္မ်ားစြာရိွျခင္း မည္သည့္ အိုင္ဒီယာမ်ားကိုသံုးသံုး ကဗ်ာ၏ အသက္ဓာတ္၊ ကဗ်ာဇိ၀ိေႃႏၵကို ေစာင့္ထိန္းထားၾကေၾကာင္း ေတြ.နိုင္ပါသည္။

အားထုတ္မွဳကိုေက်းဇူးတင္ရပါသည္။

အက်ယ္ေျပာလွ်င္ေျပာသေလာက္ထြက္ေသာအေၾကာင္းအရာကို အတိုေျပာရသည္မွာ အဓိပၸါယ္ေကာက္လြဲနိုင္ပါသည္။ ဆက္ဖတ္ရန္ညႊန္းပါမည္။ လြတ္လပ္စြာကြဲလြဲခြင့္ရိွေၾကာင္းလည္း အေလးအနက္ဆိုပါသည္။

၁။တကၠသိုလ္ဘုန္းနိုင္ ခပ္သိမ္းကဗ်ာရွဳဖြယ္သာတည္း
၂။ တကၠသိုလ္ဘုန္းနိုင္ အျမင့္သို.အာရံုညႊန္.တက္ျခင္းသို.မဟုတ္ ကဗ်ာ
၃။ တကၠသိုလ္ဘုန္းနိုင္ ၀တၱဳရွည္ဆိုသည္မွာ စာတမ္း
၄။ ဦးေရႊေအာင္ ရသစာေပ၏ရသ
၅။ မင္းခိုက္စိုးစံ ေခတ္သစ္တစ္ခု၏အစ၊အဓိပၸါယ္မ်ား၏ အဆံုး
၆။မင္းခိုက္စိုးစံ ပို.စ္ေမာ္ဒန္လူငယ္
၇။ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္ ဆည္းဆာျဖဴ
၈။ေဇာ္ေဇာ္ေအာင္ ပို.ေမာ္ဒန္မွတ္စုမ်ား
၉။ ေမာင္သာခ်ိဳ ပင္လယ္၀သို. ေလွကေလးနဲ.ထြက္ခဲ့

ဆက္ပါမည္။