အနာဂါတ္ကိုလူငယ္ကသာေဆာင္က်ဥ္းသည္။လူငယ္သည္ေခတ္ကိုထမ္းပိုးသည္။ေခတ္တစ္ေခတ္၏တိုးတက္ေျပာင္းလဲေသာျဖစ္စဥ္တြင္
လူငယ္သည္ပင္မအသက္ေသြးေၾကာတစ္ခုျဖစ္သည္ဟုေျပာရမေလာက္ပင္အေရးပါသည္ ့အခန္းက႑မွပါ၀င္ေလသည္။လူငယ္ေတြ  အ
ေပၚသည္လိုျမင္တက္လာရာမွထိုကဲ ့သို ့အေရးၾကီးသည္ ့အခန္းက႑တြင္ရွိေနေသာလူငယ္သည္စာေပဗဟုသုမ်ားစြာရွိရန္လိုအပ္ေၾကာင္း
ရွိသည္ဟုလည္းခံစားမိလာသည္။စာေပဗဟုသုတရွိ၇န္အတြက္စာဖေပေလ  ့လာလိုစိတ္ရွိရန္လိုအပ္ပါသည္။စာေပေလ ့လာလိုစိတ္သည္
အခ်ိန္ယူေလ ့က်င္ ့ယူေမြးျမဴရသည္ ့အလုပ္တစ္ခုျဖစ္ေလသည္။ထိုသို ့ေသာစိတ္ဓါတ္ကိုေမြးျမဴရန္အၽႊြက္လည္းအေျခခံစာဖတ္အားမွသာ
လွင္စတင္ရေပလိမ္ ့မည္။စာေပအေပၚတြင္စိတ္၀င္စားမွဳ ့ရွိလာရန္အတြက္ခံစားမွဳ ့ရသကိုလွံဳေဆာ္ေပးနိုင္သည္ ့စာေပမ်ိဳးမွစတင္သင္ ့မွပင္
စာေပအေတြ ့အၾကံဳေပၚတြင္လိုက္၇်္ဘ၀ရပ္တည္မွဳ ့ဆိုင္ရာ၊လုပ္ငန္းက်ြမ္းက်င္မွဳ ့ဆိုင္ရာ၊စီမံခန္ ့ခြဲမွဳ ့ဆိုင္ရာလူမွဳ ့ဆက္ဆံေရးဆိုင္ရာ   –
မွသည္အစအဆံုးမရွိေသာေတြးေခၚမွဳ ့ဆိုင္ရာစာေကာင္းေပမြန္မ်ားဖတ္ရွဳ ့ေလ ့လာလိုစိတ္ရွိလာနိုင္မည္ျဖစ္ေလသည္။
ထိုကဲ ့သို ့အက်ိဳးျဖစ္ထြန္းနိုင္သည္ ့စာေပမ်ားဖတ္ရွဳ ့ေလ ့လာလိုစိတ္ျဖစ္ေပၚရာတြင္ရသစာေပသည္ေရွ ့ဆ့ုးမွဦးေဆာင္လမ္းျပေသာ     –
စာေပျဖစ္လာေလသည္။
          စိတ္ေက်နပ္ေလာက္သည္ ့အထိခံစားမွဳ ့တစ္ခုခုကိုေပးနိုင္ေသာစာသားမ်ားျဖင္ ့ေရးစပ္ေသာ၊ဖန္တီးေသာကာတြန္း၊ကဗ်ာ၊၀တၳဳတို
၀တၳဳရွည္မ်ားအျပင္ရသစာတမ္းမ်ားစာစီစာကံုးမ်ားအစရွိေသာစာေပမ်ားသည္စာေပေလ ့လာလိုစိတ္ကိုတြန္းအားေပးေသာစိတ္အဟာရကို
ျဖည္ ့ဆီးေပးနိုင္ေသာစိတ္ဖိစီးမွဳ  ့မ်ားကိုေလ်ာ ့နည္းေစနိုင္ေသာစာေပမ်ားျဖစ္ေလသည္။ယေန ့ေခတ္လူငယ္မ်ားနွင္ ့ရသစာေပသည္  –
တေျဖးေျဖးနွင္ ့အလွမ္းေ၀းလာသေလာက္ျဖစ္ေနျပီးဟုယူဆမိေလသည္။ထိုကဲ ့သို ့ျဖစ္လာရျခင္းမွာေခတ္၏ေျပာင္းလဲတိုးတက္မွဳ ့၏ရိုက္
ရိုက္ခတ္မွဳ ့ေၾကာင္ ့ျဖစ္သလိုရသစာေပ၏ထိုးေဖာက္နိုင္မွဳ ့သည္လူငယ္နွင္ ့တိုက္ရိုက္ထိေတြ ့နိုင္သည္ ့အခြင္ ့အေရးနည္းပါးမွဳ ့ေၾကာင္ ့လဲ
ျဖစ္လာေလသည္။လူတစ္ေယာက္၊လူမ်ိဳးတစ္မ်ိဳး၊တိုင္းျပည္တစ္ျပည္နွင္ ့ကမာၻ၏ေျပာင္းလဲတိုးတက္မွဳ ့၊ကိုယ္က်င္ ့တရားနွင္ ့စိတ္ဓါတ္ၾကံ ့
ခိုင္မွဳ ့အစရွိေသာလူမွျဖာထြက္သည္ ့အက်ိဳးသက္ေရာက္မွဳ ့အားလံုးတို ့သည္စာေပမွရရွိေသာအေတြ ့အၾကံဳမ်ားေၾကာင္ ့ဟုေျပာလို ့ရသ
ေလာက္ေအာင္ရာနွဳန္းျပည္ ့မွန္ကန္ပါလိမ္ ့မည္။
          လူငယ္တိုင္းကိုမဆိုလိုေသာ္လည္းမိမိနွင္ ့နီးစပ္ေသာလူငယ္မ်ားကိုတေစ ့တေစာင္ေလ ့လာရာတြင္တစ္ခ်ိဳ ့ေသာလူငယ္မ်ားသည္
က်ဴရွင္တက္၊သင္တန္းတက္၊ေက်ာင္းတက္ေရာက္ေနေသာလူငယ္မ်ားရွိၾကသည္ထိုလူငယ္မ်ားသည္မိမိသင္ၾကားေသာအတန္းစာ၊မိမိတက္
ေရာက္ေနေသာသင္တန္းမွဘာသာရပ္မ်ားသင္ၾကားတက္ေရာက္ျပီးခ်ိန္တြင္သင္ၾကားမွဳ ့ျပီးဆံုးျပီးဟုယူဆကာလဘၻက္ရည္ဆိုင္ထိိုင္ျခင္း
ဂိမ္း(game)ဆိုင္ထိုင္၇်္ဂိမ္း(game)ကစားျခင္းသူငယ္ခ်င္းမ်ားနွင္ ့၀ိုင္ဖြဲ ့ကာ၈စ္တာတီးျခင္း၊မိန္းခေလးမ်ားဆိုလ်ွင္လဲအလွျပင္ဆိုင္သြားျခင္း
ေစ်း၀ယ္ထြက္ျခင္း၊ကိုရီးယားဇာတ္လမ္းတြဲမ်ားၾကည္ ့ျခင္းျဖင္ ့စသည္ျဖင္ ့အမ်ိဳးမ်ိဳးစိတ္အပန္းေျဖၾကေလသည္။စာေပေလ ့လာဖတိရွဳ ့ေန
ေသာလူငယ္ဟူ၇်္မရွိသေလာက္နည္းပါးေနတက္သည္။တစ္ခ်ိဳ ့ေသာလူငယ္မ်ားသည္စာေပကိုဆံုးခန္းတိုင္ေအာင္မသင္ခဲ ့ရေပ။ထိုသို ့ေသာ
လူငယ္မ်ားသည္မိမိနွင္ ့ထိေတြ ့ေနရေသာပါတ္၀န္းက်င္၏ရိုက္ခတ္မ်ဳ ့ကိုခံစားလာရတက္ေလသည္။ထိုရိုက္ခတ္မွဳ ့မ်ားကိုတြန္းကန္ထားနိုင္
သည္ ့ခံနိုင္ရည္အင္အားလည္မရွိသျဖင္ ့မိမိပါတ္၀န္းက်င္တြင္အခ်ိန္ျပည္ ့ရွိေနေသာသူမ်ားနွင္ ့ေရာယွက္ကာအေရာင္အဆင္းေျပာင္းလဲလာ   
ၾကေလသည္။သြန္သင္ဆံုးမေပးနိုင္ေသာလူၾကီးမိဘမ်ားနွင္ ့ထိေတြ ့လူငယ္မ်ားအတြက္သိပ္ျပီးျပသနာျဖစ္မလာေသာ္လည္း၊မမွန္ကန္ေသာ
အသိဥာဏ္ျဖင္ ့ဘ၀ရပ္တည္ေနေသာလူၾကီးမ်ားျဖင္ ့ထိေတြ ့ရေသာလူငယ္မ်ားအတြက္ကားအင္မတန္ၾကီးမားေသာဆံုးရွံဳးမွဳ ့မ်ားျဖစ္လာနိုင္
ေလသည္။ကိုယ္က်င္ ့တရားမ်ားယိုယြင္းပ်က္စီးလာၾကေလသည္။တက္လူမ်ား၏ဘ၀သည္အညြန္ ့တလူလူနွင္ ့သာရွိေနရမည္ျဖစ္ေသာ္လည္း
ထိုကဲ ့သို ့တံငါနားနီးတံငါမုဆိုနားနီးမုဆိုးျဖစ္လာရျခင္းမွာအေပါင္းအသင္းမွား၊အယူအဆအမွား၊ခံယူခ်က္အမွားမ်ားကိုနွလံုးသြင္းတဆက္လာ
ရျခင္းမွာကိုယ္ပိုင္စဥ္းစားဥာဏ္ျဖင္ ့ရပ္တည္နိုင္မည္ ့ဆင္ျခင္ထံုတရားမ်ားေပးစြမ္းနိုင္သည္ ့စာေပအေတြ ့အၾကံဳမ်ားမရွိျခင္း၊အားနည္းျခင္း
ေၾကာင္ ့ျဖစ္ေလသည္။ထို ့ေၾကာင္ ့အလြယ္တကူေလ်ွာက္လြယ္ေသာလမ္းမွားမ်ားကိုသာေရြးခ်ယ္ခဲ ့ၾကျခင္းျဖစ္ေလသည္။
          တစ္ခ်ိဳ ့ေသာလူငယ္မ်ားမွာမိသားစုစီးပြားေရးအခတ္အခဲေၾကာင္ ့အရြယ္မတ္ုင္မွိပင္လုပ္ငန္းခြင္၀င္ခဲ ့ၾကရသည္မ်ားရွိၾကေလသည္။
ေန ့စဥ္နွင္ ့အမ်ွေငြရရန္သာာလ့ုးပန္းရွာေဖြလုပ္ကိုင္ေနရေလသည္ေနထြက္ခ်ိန္မွစ၇်္လုပ္ငန္းခြင္ထဲမွာပင္အခ်ိန္ကိုျဖတ္သန္းေက်ာ္လြန္လ်ွက္
တေနကုန္ပင္ပန္းၾကီးစြာခြန္အားသံုးလုပ္ကိုင္ခဲ ့ရ၇်္နံဳခ်ိစြာခံစားေနရသမ်ွေသာစိတ္နွင္ ့ခႏၵာကိုယ္ကိုသီခ်င္းနားေထာင္ျခင္းဇာတ္လမ္းအေခြ
ၾကည္ ့ျခင္းစသျဖင္ ့အပန္းေျဖအနားယူၾကေလသည္။မည္သည္ ့စာေပနွင္ ့မ်ွထိေတြ ့ခြင္ ့မရခဲ ့ၾကေပ။ထိုသို ့ထိေတြ ့ခြင္ ့မရသျဖင္ ့လည္း
စာေပဗဟုသုတနွင္ ့ပါတ္သက္သမ်ွသည္သူတို ့နွင္ ့ဘာမွ်မဆိုင္သလိုခံစားကာစာေပဖတ္ရွဳ ့ေလ ့လာလိုစိတ္မ်ားမရွိၾကေတာ ့ေပ။ထိုကဲ ့သို ့လူငယ္နွင္ ့ရသစာေပအလွမ္းေ၀းလာရျခင္းသည္လူငယ္တစ္ဦးခ်င္းစီအတြက္နစ္နာမွဳ ့မ်ားျဖစ္လာသလိုမိမိပါတ္၀န္းက်င္၊ရပ္ကြက္၊ျမိဳ ့နယ္
တိုင္ျပည္အျပင္ကမာၻ ့လူသားထုမ်ားအားလံုး၏ဆုတ္ယုတ္မွဳ ့မ်ားအျဖစ္ေျပာင္းလဲရိုက္ခတ္လာသည္။ထိုမ်ွေသာဆံုးရွံဳးနစ္နာမွဳ ့မ်ားကိုတဖတ္
တစ္လမ္းမွကာကြယ္ထိန္းသိမ္းသြားရန္မွာစာေပဖတ္ရွဳ ့ေလ ့လာလိုစိတ္မ်ားျဖစ္ထြန္းေပၚေပါက္ေစရန္လိုအပ္လာေလသည္။
          သိဂၤါရ ရသ(ခ်စ္ခင္ျခင္း)၊ဟသ၁ရသ(ျပံဳးရယ္ျခင္း၊ရုဒၵရသ(ရုန္ ့ရင္းၾကမ္းတမ္းျခင္း)၊ဂရုဏာရသ(သနားၾကင္နာျခင္း)၀ီရရသ(ရဲရင္ ့ျခင္း)
၀ိဘစၦရသ(ရံြရွာစက္ဆုပ္ျခင္း)၊ဘယာနကရသ(ေၾကာက္ရံြ ့ထိတ္လန္ ့ျခင္း)၊အဗၻဳတရရသ(အံ ့ျသျခင္း)၊သႏၱရသ(တည္ျငိမ္ရင္ ့က်တ္ျခင္း)
စသည္ ့ရသတို ့နွင္ ့ဖြဲ ့စပ္သီကံုးေသာစာေပမ်ားသည္လူတစ္ေယာက္၏အတြင္းစိတ္ကိုအၾကီးမားဆံုးေျပာင္းလဲတိုးတက္မွဳ ့သို ့ေရာက္ေအာင္
တြန္းပို ့ေပးနိုင္စြမ္းရွိၾကေလသည္။ထိုကဲ ့သို ့ရသစာေပမ်ားနွင္ ့လူငယ္မ်ားတေျဖးေျဖးေ၀းကြာလာရာမွလူငယ္မ်ားစာဖတ္အားနည္ိးလာရသည္ ့
အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုျဖစ္လာရေလသည္။
          လူငယ္နွင္ ့ရသစာေပကိုအလြယ္တကူဆံုစည္းေပးနိုင္ေသာစာေပကြန္ယက္တြင္ဂ်ာနယ္မ်ားသည္အထိေရာက္ဆံုးေသာေပါင္းကူးတံတားတစ္ 
တားတစ္ခုျဖစ္ေလသည္။အခ်ိန္တိုအတြင္းလူထုဆီလြယ္ကူစြာေရာက္ရွိနိုင္ေသာဂ်ာနယ္မ်ားတြင္သာရသစာေပေနရာမ်ားမ်ားရခဲ ့ပါလ်ွင္လူငယ္နွင္ ့
ရသစာေပသည္နီးစပ္မွဳ ့ရွိလာနိုင္သလိုလူငယ္မ်ား၏စာေပဖတ္ရွဳ ့ေလ ့လာလိုစိတ္ကိုလည္းအေထာက္အကူၾကီးမားစြာေပးနိုင္မည္ဟုခံစားမိပါသည္။

                                                                                                                                 မင္းလူန